Pirinç Ekimi Nedir ve Nasıl Yapılır?
11 Temmuz 2024

Pirinç Ekimi Nedir ve Nasıl Yapılır?

Pirinç Ekimi

Pirinç ekimi, dünya genelinde sulak alanlarda gerçekleştirilmektedir. İnsanlığın temel besin kaynaklarından biri olan pirinç, aynı zamanda sanayi alanında da kullanılmaktadır. Kabuklu hali çeltik olarak adlandırılan pirinç, içerdiği yüksek nişasta oranı ile dikkat çeker. Çeltik tanesi karyopsis, onu sararak dış etkenlerden koruyan iç kavuz ve kapçık ile çevrilidir. Harmanlama işleminden sonra çeltik karyopsisten ayrılmaz. Kavuzları soyulan ancak parlatma işlemi yapılmamış taneler kahverengi pirinç olarak bilinirken, kabukları soyulup parlatılan ürün ise pirinç olarak adlandırılır. Pirincin çimlenmesi için en az 12 derece, vejetasyon dönemindeki sıcaklık ise 20-30 derece olmalıdır. Pirinç yetiştiriciliğinde kullanılan suyun sıcaklığı da en az 12 derece olmalıdır. Pirinç, suyun içinde çimlenen ve kökleri suyun içindeki erimiş oksijenden faydalanan tek tahıl bitkisidir. Ayrıca, tuzlu ve alkali topraklarda yetiştirilebilmesi ve bu toprakların ıslahında faydalı olması bakımından tarım açısından önemlidir. Pirinç, buğdaydan sonra besin kaynağı olarak ikinci en önemli kültür bitkisi olma özelliğini taşımaktadır.

Pirinç Ekimi İçin Toprak İsteği

Pirinç, toprak bakımından seçici bir bitki değildir. Tınlı, derin, su geçirgenliği az ve besin maddeleri bakımından zengin topraklar pirinç ekimi için idealdir. Toprağın pH derecesi 5,5-7,5 arasında olabilir. Ancak 3-8 pH dereceleri arasında bile yetiştirilebilir. Özellikle tuzlu toprakların ıslahında çeltik önemli bir bitkidir. Toprakta bulunan eriyebilir tuz miktarı 600 ppm'in altında olursa uygun olur.

Pirincin üst üste aynı toprağa ekimi halinde verim ve kalite düşer. Bu durumda hastalıklarla ve yabancı otlarla mücadele zorlaşır. Bu nedenle 2-3 yıl pirinç ekiminin ardından yem bitkisi ekilmelidir. Özellikle baklagil yem bitkileri, topraktaki azot bileşiklerini artırdığı için tavsiye edilir. Toprağın hazırlığında sonbaharda derin sürüm yapılmalı, ilkbaharda tavalardan sonra diskaro ya da kaz ayağı işlemesi gerçekleştirilmelidir.

Pirinç Tohumlarının Ekimi

Pirinç tohumları ekimden önce hastalıklardan, yabancı ot ve kırmızı çeltik tohumlarından arındırılmalı ve sertifikalı olmalıdır. Pirinç ekiminde mümkünse 3-4 yılda bir sertifikalı tohum kullanılmalıdır. Ekim yapılacak tohum miktarı türün özelliklerine, toprağın verimine ve ekim zamanına göre farklılık gösterir. Küçük taneli olanlar dekara 15 kg, orta taneliler dekara 17-18 kg, iri taneli olanlar dekara 20 kg ekilebilir. Metrekareye yaklaşık 500-600 adet tohum atılabilir. Tohumlar ekimden 2-3 gün önce suyun içine konularak ön çimlendirme yapılmalıdır. Bu esnada yanıklık hastalığıyla mücadele için ilaçlama yapılmalıdır. Ön çimlendirmeden önce beyaz uç metodu ile 55-60 derecedeki sıcak su içinde 10 dakika tutulması iyi olur.

Pirinç Ekim Zamanı ve Ekim Yöntemi

Pirincin ekim zamanı, yetiştirilecek türün vejetasyon süresine, hava ve su sıcaklığına göre belirlenir. Çeltiğin çimlenme ve fide döneminde en uygun sıcaklık 18-35 derece arasındadır. Suyun sıcaklığı ise en az 12 derece olmalıdır. Ülkemizde bu değerler Mayıs başında gerçekleşir, bu nedenle pirincin ekimi bu dönemde uygundur. Pirinç ekim yöntemleri arasında mibzerle, serpme şeklinde ve fideleme bulunur. Tavalardan ekimden önce bulandırılmalı, tohumların üstüne ince mil oluşturulmalıdır. Tohumların toprağın yüzeyine tutunmasıyla 3-4 gün içinde tavalardan su boşaltılır ve 5-6 gün sonra tavalara ince su verilir.

Pirinç Ekiminde Gübreleme ve Sulama

Tavalardan alınan toprak numunesi tahlil ettirilerek gübre kullanılması gerekir. Tavsiye edilen azotlu gübre amonyum sülfattır. Dekar başına 80 kg gübre atılmalıdır. Bunun yarısı ekimde, kalan yarısı ekimden yaklaşık 60 gün sonra atılmalıdır. Ekimden önce toprağa fosforlu gübre verilmelidir.

Pirinç ekiminde bitkinin yüksekliğine göre 15 cm'ye kadar su yüksekliği olmalıdır. Hasattan yaklaşık 20-30 gün önce tavalara suyun gitmesi engellenir ve mevcut su boşaltılır. Su erken dönemde boşaltılırsa tanelerin içi dolmaz ve pirinçteki kırık oranı artar. Bu esnada uygun sulama suyu 25-30 derece olmalıdır. Çimlenmede en fazla 42-44 derece olur, bunun üzerindeki sıcaklıkta çimlenme gerçekleşmez. Özellikle gelişme döneminde su 30 dereceden fazla olursa bitkiye zarar verir. Su yetersiz olduğu durumlarda 3 gün sulama yapılarak 2 gün su kesilir veya 8 gün sulama yapılarak 3 gün su kesilir.

Pirinç Ekiminde Hasat

Pirinç hasadı, salkımların %80 kadarının saman rengi olduğunda, alt bölümlerindeki taneler sert mum zamanına ulaştığında yapılır. Bu sırada tanelerin nem oranı %22-24 olmalıdır. Erken hasat yapılırsa tanelerin yeşil olması nedeniyle verim azalır. Geç hasatta ise hayvanların verdiği zarardan dolayı kırık taneler artar ve kurutma sorunu yaşanır. Çeltiğin en iyi şekilde kurutulması için nem oranı %14'ün altında olmalıdır. Güneşte kurutulursa pirinç sert zemine serilmelidir ve sıkça kürekle karıştırılmalıdır. Depolamada rutubet yine %14'ün altında olmalıdır.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

İlk soruyu siz sormak istermisiniz?

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Arı Pirinç Unu Hazırlanışı

Arı Pirinç Unu Hazırlanışı

Haber Bülteni

Güncel

Pirinç Salatası Tarifi ve Malzemeleri

Pirinç Salatası Tarifi ve Malzemeleri

Güncel

Pirinç Patlağı Nasıl Yapılır?

Pirinç Patlağı Nasıl Yapılır?

Güncel

Pirinç Suyunun Cilde Faydaları Nelerdir?

Pirinç Suyunun Cilde Faydaları Nelerdir?